ویژگی های درخت افرا (مجنون قرمز)
افرای مجنون قرمز
نام فارسی: افرای ژاپنی
نام انگلیسی: Japanese Maple
نام علمی: Acer Palmatum
خانواده: Aceraceae
درختچه افرا مجنون یکی از زیباترین درخچه ها می باشد این درختچه بومی شرق اسیا و دارای ۳۰۰ گونه می باشد. برگ درخت افرا دارای تنوع رنگی زیبایی که از سبز تا قرمز می باشد.
درخت افرا در نواحی جنگلی و در خاک های گچی میروید و به خصوص در جنگل های شمال ایران فراوان و گونه هایی از آنها در باغ ها و پارک ها برای زینت کاشته میشوند. برگ ها اکثراً پنجه ای متقابل شانه ای شامل ۵-۳ برگچه نوکدار است. میوهها فندقی دارای دو بال به شکل ۸ با زاویه بین دو بال که از ۴۵ درجه تا ۱۸۰ درجه متغیر می باشد و در تابستان میرسند. تمام گونه های افرا خزان پذیر هستند.
همانطور که پیداست بی شک افرای قرمز هر جا که باشد یکی از زیباترین و چشم نوازترین منظره ها را به تصویر میکشاند. به طوری که غالبا در تلاشند تا این گیاه زیبا را به گونه ای در کنار خود داشته باشند.
شرایط نگهداری
نور: این درخت نور خورشید شدید را به راحتی تحمل می کند و نسبت به خشکی و عدم آبیاری به موقع حساس است. در صورت دیدن خشکی حاشیه برگها حالت سوختگی به خود می گیرد، باد و سایه های تاریک هم برگهای گیاه را پژمرده می کند به طور کلی محافظت از باد، خشکی و تاریکی از قوانین مهم محل نگه داری این درخت زیبا است.
آبیاری: افرا خاک اسیدی را دوست دارد. آبیاری با آب معمولی که دارای املاح است خاک را به طرف قلیایی می کشاند. سعی کنید که آب آبیاری از آب باران باشد. افرا همزمان از خشک شدن خاک و کم آبی و باتلاقی شدن خاک به علت مسدود بودن یا کار نکردن سوراخ زهکش در رنج است، آب فشانی مرتب هوایی را فراموش نکنید.
خاک: مانند افراهای دیگر خاک اسیدی دوست دارد و در مناطقیکه آب ابیاری سنگین است مقداری خزه اسفاگنوم به خاک اضافه می گردد وگرنه خاک استانداردو مخلوط متعادل مواد غذیی با خاک آکاداما برای آن مناسب است.
تغذیه: فرمول مواد غذایی در این گیاه نباید دارای ازت باشد. مواد اسیدزا در خاک دوبار در سال توصیه می گردد. هنگام تغذیه از شروع رشد جوانه ها تا اواخر تابستان است.
برگهای ظریف و لطیف آن در برابر نور خورشید و یا بادهای شدید حساسیت دارند و چروکیده و بی آب می گردند اما در محافظت از آنها نباید از محیط های بسته و خفته و تاریک استفاده کرد بلکه نیمسایه کنار دیوار یا نرده موقعیت های مناسبی برای آنها است در غیر این صورت برگها و شاخه های شکننده و ظریف آن رو به ضعف و خشک شدن می روند.
شکل خاص شاخه ها مواظبت و جلوگیری از زخم شدن و شکستن آنها را طلب می نماید و هرس نیز باید مناسب با حال و هوای این گیاه باشد. شکستن هر کدام از شاخه ها خصوصاً شاخه های مرکزی باعث توخالی و بدشکل شدن آن میگردد.
یکی از نادرترین و گران ترین افراهای ژاپنی است. دلیل کمیاب بودن آن کندی در رشد و تمایل گیاه به تبدیل شدن به درختچه با گسترش به طرفین است که برای بونسایی داران مشکل آفرین است. که این مسائل و مشکلات با توجه به بیشتر و بهتر قابل حل نیست و تربیت این گیاه مواظبت خاص خود را لازم دارد.
شکل خاص گیاه و عادت در شاخه دهی یعنی خارج شدن تقریبی کلیه شاخه ها از یک نقطه معین از بقیه افراها که ساختمان خارجی مخروطی دارند جدا کرده است و خصوصاً اینکه برگهای سبز لطیف پنجهای آن به صورت کاملاً پرپشت در تاج درخت خودنمایی می کنند. پس از ریختن برگها در زمستان شکل و اسکلت گیاه واقعاً زیبا است.
نکاتی طلایی در نگهداری از افرای قرمز
- گیاه را تمام مدت ( از زمان کاشت تا تمام مراحل بعد از آن) در مکانی مرطوب و در سایه نگهدارید.
- بافت خاک را با مواد آلی بهبود ببخشید. مخصوصا اگر بافت خاک شما رسی و سنگین باشد با این کار به تهویه و زهکشی آن کمک کنید.
- برای حفاظت از ریشه های نو ظهور گیاه و جلوگیری از آبیاری بیش از حد از مالچ ها استفاده میکنند.
- زمانی که گیاه هنوز خیلی جوان است هرس در حداقل مقدار خود قرار میگیرد. ( هرس آنچنان نیاز نیست)
- تا زمانی که گیاه فصل دوم رشد خود را طی نکرده از کاشت درخت جدید در آن محدوده بپرهیزید.
- گیاه را در مکانی قرار دهید که صبح از آفتاب صبحگاهی برخوردار شود و بعدازظهر در سایه قرار بگیرد.
- تا زمانی که گیاه جوانه بزند آن را به طور مرتب آبیاری کنید.
از قلمه، پیوند شکمی و کاشت بذر برای تکثیر استفاده می شود. بذر اکثر افراها در پائیز میرسند قبل از کاشت اگر بذر به مدت یک هفته در آب غوطه ور باشد و هر روز آب آن عوض شود در جوانه زنی مؤثر خواهد بود بطور کلی بذر افراها را نباید گذاشت که خشک شوند و موقع کاشت در عمق یک سانتیمتری با پوشش نازک از ماسه و در محلی سایهدار کاشته میشود.
خاک کمپوست با خاک برگ و لوم خوب زهکشی شده برای گیاه مناسب است. برای تغذیه ی آن ۲ سال در میان از کود دامی استفاده نمایید.برای هرس در اواخر پاییز شاخه های آسیب دیده را جدا کنید.