توسط : ویژگی های کلی کنه تار عنکبوتی:
یک از خطرناک ترین آفات برای گلخانه ، زراعت و مزارع است. این آفت پلی فاژ است و در جمعیت بالا برای گیاه بسیار مضر و کشنده است. این کنه دارای دو لکه ی تیره روی پشت خود هست که به کنه دو لکه ای نیز معروف است و این لکه ها بهترین راه شناسایی این کنه می باشد. این کنه ها بسیار ریز(4/0 تا 5/0 میلیمتر) و بیضی شکل و دارای 8 تا پا می باشند به همین دلیل امکان دیدن و تشخیص این کنه با چشم غیرمسلح مشکل است. رنگ بدن این کنه ها از زرد تا قهوه ای کمرنگ در دوره لاروی و در مرحله بلوغ قرمز تا نارنجی است. تخم کنه ها کروی و روشن بوده و قبل از تفریخ کمی کدر می شود.
خانواده: Tetranychidae
چرخه زندگی کنه تار عنکبوتی:
در فصل زمستان ماده ها در بقایای گیاهان ، زیر کلوخ ها و شکاف درختان زمستان گذرانی میکند. با مساعد شدن هوا ماده ها تخم گذاری را شروع کرده و تخم های خود را زیر برگ های گیاهان بصورت انفرادی یا تکی قرار میدهند. 5 الی 12 روز بعد تخم ها تفریخ شده و لارو هایی با سه جفت پا و به رنگ زرد تا قهوه ای خارج میشوند و از قسمت های ترد و جوان گیاه تغذیه میکنند. در مرحله ی پورگی کنه دارای 4 جفت پا میشود.دوره رشد و نمو کنه ها به دما و رطوبت محیط بستگی دارد. دمای بالا و رطوبت کم بهترین شرایط برای این آ،ت است مانند تاسبتان مناطق گرم و خشک.
نحوه خسارت کنه تار عنکبوتی :
این کنه با حمله و گیاه و تغذیه از از سطح زیرین برگ باعث ایجاد لکه های زرد و قهوه ای روی برگ میوشند. در صورت عدم کنترل و درمان این لکه ها گسترش یافته و کل برگ را پوشش می دهند. این کنه ها با استفاده از قطعات دهانی خود بافت گیاهی را سوراخ کرده و از شیره گیاهی تغذیه میکنند. این کار باعث از بین رفتن کلروفیل ، کاهش فتوسنتز و ضعف گیاه میگردد. با پیشروی این آلودگی برگ ها به رنگ برنز درامده لوله ای و خشک شده و فرو میریزند. همچنین این کنه تار های ریزی در زیر برگ گیاهان تنیده که در موارد شدید کل سطح گیاه را در بر میگیرد. این کار باعث جلب گرد و خاک شده که همین امر سبب کاهش فتوسنتز گیاه و درنتیجه ضعف گیاه میگردد.
برای تشخیص حضور این کنه روی گیاه ، میتوان یک کاغذ سفید رنگ را زیر گیاه قرار داده و با تکان دادن گیاه ذراتی ریز و تیره رنگ مانند دانه های فلفل روی سطح کاغذ ریخته میشوند.
روش های کنترل و مبارزه کنه تار عنکبوتی :
چند راهکار ساده جهت پیشگیری از ایجاد خسارت توسط این آفت وجود دارد. بدلیل اینکه خشکی و بی آبی شرایطی ایده آل برای افزایش جمعیت این آفت به حساب می آید ، باید مطمئن شویم که گیاه از آب کافی برخوردار است. همچنین مرطوب نگه داشتن محیط اطراف گیاهان (به خصوص گیاهان آپارتمانی ) با استفاده از دستگاه بخور، استفاده از آب پاش و … نیز در پیشگیری از این آفت موثر است.
کنترل فیزیکی
جهت جداکردن فیزیکی کنه ها از گیاه میتوان در گیاهان آپارتمانی با استفاده از یک دستمال مناسب سطح برگ ها (به خصوص سطح زیرین) و ساقه ها ، از آلودگی پاک کرد.
در مزارع و باغات شستشوی گیاه با استفاده از آب خالص جهت شستشوی گیاه مخصوصا سطح زیرین برگ ها و یا اسپری مخلوط آب و مایع ظرفشویی ( حدود 5 سی سی مایع ظرفشویی در 1 لیتر آب – در مزرعه یا باغ حدود 3-2 لیتر مایع ظرفشویی در 1000 لیتر آب ) .
کنترل بیولوژیکی
در این روش از کنه ها و جانوران شکارگر بعنوان دشمنان طبیعی استفاده میشود. این دشمنان طبیعی عبارتند از : کفشدوزک ، لارو بالتوری ها ، تریپس ها و انواع کنه های شکارگر مانند کنه شکارگر Typhlodromus Occidentalis (تمام مراحل زندگ کنه تارعنکبوتی را مورد حمله قرار میدهد) ، کنه شکارگر Phytoseiulus persimilis . جهت تشخیص کنه های شکارگر از کنه ی تارعنکبوتی میتوان به پا های بلندتر کنه های شکارگر اشاره کرد. همچنین سرعت حرکت و فعالیت کنه های شکارگر بیشتر است. به طوریکه روزانه از حدود 20 تخم کنه های تارعنکبوتی تغذیه میکنند.
کنترل زراعی
تهیه نشاء سالم و استفاده از گونه های مقاوم جهت جلوگیری از گسترش این آفت موثر است. از آنجایی که زمستان گذرانی این آفت روی خار و خاشاک میباشد، میتوان با حذف علف های هرز و حذف بقایای آلوده از باغ و مزرعه به کنترل این آفت کمک کرد. همچنین میتوان با استفاده از آّبیاری بارانی به شسته شدن کنه ها از برگ ها و ساقه پرداخت.
کنترل شیمیایی :
برای مبارزه شیمیایی میتوان از محصولات ارگانیک استفاده کرد مانند ماترین (تماسی گوارشی) ، روغن چریش(تاثیر روی هورمون های آفت) ، روغن ولک ، پالیزین. برای مبارزه و کنترل با این ،آت روی گیاهان در خانه میتوان از اسپری سرکه سیب ، روغن رزماری و الکل رقیق شده استفاده کرد.
برای استفاده از سموم شیمیایی میتوان از سم آبامکتین (یک در هزار بصورت محلول پاشی) ، سم باروک (اتوکسازول ) 5/0 تا 1 در هزار بصورت محلول پاشی ، سم نئورون (7/0تا 1 در هزار بصورت محلول پاشی) استفاده کرد.
جمع بندی :
از آنجایی که مقاومت این کنه نسبت به آفت کش ها و کنه کش هاسریع ایجاد میشود ، بهتر از در قدم اول با استفاده از روش های پیشگیری غیر شیمیایی به کنترل و مبارزه با این آفت بپردازیم. درصورت ازدیاد جمعیت این کنه با مشورت از یک متخصص گیاهپزشکی از سموم شیمیایی استفاده شده که بهتر است هرچندوقت یکبار آفت کش های متفاوت استفاده کرد تا کنه تارعنکبوتی به آن مقاومت پیدا نکند.
